Tessera caerulea - commentariolum. Numeri cum lineis subscriptis - notae textuales in quinque comoediae lineas. Tessera viridis — translatio.

ACTUS III, SCENA i
ULFADUS, RUFFINUS

Ulfadus Ruffinum fratrem in proposito vacillantem confirmat.

ULF. Ruffine, salve.
RUF. Servet Ulfadum salus.
ULF. Frater, quid alto spiritum e sinu trahis? 895
RUF. Telluris imo pressus ubi claustro latet
Obiicibus arctis Aeolus, hiantem nisi
Laxes meatum saevit ac, vasto solum
Tremore quassans, ultimum mundo ciet
Late ruinam.
ULF. Frater, ambages canis. 900
RUF. Agitor.
ULF. Cupressum firmat agitatam Notus.
RUF. Luctor.
ULF. Virilem lucta virtutem probat.
RUF. Titubo.
ULF. Gradum firmare titubantem decet.
RUF. Labo.
ULF. Labanti frater apponit manum.
RUF. Frustra labantem sistis, ubi lapsus iuvat. 905
ULF. Semper nocet labare. Quem lapsus iuvat,
Exurgit ille celsus, haud pronus labat.
RUF. Quid prisca patriae numina exosi, novum
Meditamur ultro numen?
ULF. O frater, labas.
RUF. Exurgo celsus.
ULF. Lapsus hic nimium nocet. 910
RUF. Nocet vetustos rite venerari deos?
ULF. Si quod sequare melius in proptu est, nocet.
RUF. Nocet verendum patris imperium sequi?
ULF. Iniqua cum sunt patris imperia, nocet.
RUF. Nocet benignae sortis amplecti vicem? 915
ULF. Praeferre sortis munera saluti nocet.
RUF. Sequitur beatam tuta fortunam salus.
ULF. Nescit bifrontem tuta fortunam salus.
RUF. Ulfade, quo nos vana transversos agit
Imago mentis? Tanta consequitur fides 920
Ludibria somni? Pudeat illusum trahi,
Gradumque quo te genitor invitat refer.
Recurset animo, frater, auratae decus
Ingens coronae, sparsa divitibus toga
Gemmis, coruscans aurea sceptrum nota, 925
Docteque secto purus elephanto thronus.
Quid tecta summi paria culminbus Iovis?
Quid vis clientum? Quid salutantum vomens
Undam, superbis fulta cardinibus, domus?
Quid ius in omnes? Quid superbificum tremens 930
Nutum regentis vulgus, et plausu sequens
Concessa magnis quidquid imperiis gerit
Regum libido? Frater, hic nondum tuos
Perstringit oculos fulgor? Hae nondum faces
Urunt medullas, molle nec lambunt iecur? 935
Sin fixa mens est stare quo stamus gradu,
Actum est, perimus. Una memoratas premet
Opes ruina, forsan et vitam premet.
Nota genitoris ira. Dum fas est, pedem
Retro feramus.
ULF. Frater, oratum est satis.940
Sic vanus animum vertit in praeceps nitor?
Sic musca rutilae capta ludibrio facis
Exussit alas. Frater, ubi toties mihi
Data dextra? Nodus vinxerat fidem sacer,
Nodum revellis. Una sub gemino stetit 945
Mens pectore, pares pectori mentes facis.
Quae causa facti? Evanidus regni decor?
Diadema? Curis implicat gravibus caput.
Sceptrum? Timorem pariter ac odium ciet.
Purpura? Cruendam perecinit regum necem. 950
Solium? Cacumen unde perpraeceps ruas.
Sic notus alti lusus imperii? Rota
Sic nota vitreae sortis? I nunc et, iubar
Miratus aulae, linque quam premis viam.
RUF. Cum tunsa puppis vela pugnaces agunt 955
Aquilo Notusque, nutat hinc illinc ratis,
Incerta cui se credat urgendam duci —
ULF. Adhuc vacillas?
RUF. Spes agit regni tenax.
ULF. Ergo maligno pressa subsedit situ
Obiecta nuper forma regnantis Dei? 960
Miserum beato posthabes regnum miser?
Captas caducum, Christus aeternum parat.
Breve maditaris, pandit immensum polus.
Petis agitatum, spondet immotum fides.
Quid caecus ambis? Cerni quis regno color, 965
Quae forma, monstrum Ditis emissum lacu
Iurabis. Oculos turpat insomnes rubor,
Sedet alba capiti cura, corrugant minae
Frontem, bilinguis labra diducit dolus.
Invidia dentes acuit, expallent genae 970
Pudore pulso. Divite rapina tument
Manus aduncae, latera convellit pavor.
Deformat aures palpus, enormes onus
Distorquet humeros. Fastus incessum regit,
Totumque decore corpus eversum suo 975
Solvit voluptas improba. O fallax bonum!
Hic ille quondam regibus amatus decor?
Haec forma tantis meta votorum procis?
Haec te lacessit, et lacessitum rapit
Formosa species? Vane regnandi furor! 980
Spes dira sceptri!
RUF. Cogit ad patrem timor.
ULF. Ergo ille Ditis horror, immanem draco
Pandens hiatum, cessit ex animo fugax?
Potes Acherontis ferre crudelem ducem,
Nequis parentem? Frater —
RUF. Ubi sequeris patrem. 985
ULF. Socie —
RUF. Alienus mente dissocias iugum.
ULF. Amice —
RUF. Divos abiicis, amicum negas.
ULF. Ruffine, amice, socie, frater, o sacri
Per quidquid usquam est nominis, supplex rogo,
Converte gressum.
RUF. Patria me pietas vocat. 990
ULF. Quid caeca mentis vota pietatem vocas?
Sed quando cordis error indomiti placet,
Recipe hoc amoris pignus infoelix tui.

Reddit illi annulum suum.

En foedus, en promissa germani, en fides
Adamante vincta. Rumpe iam fidei notam, 995
DEUS UNUS, et quod pectori appressum geris.
Remitte munus, omnis ut coeli favor
Abiuret animum perfidae labis reum.
O chare sanguis, unde, quo tendas vide.

Ruffinus dum crucem fratri reddendam osculatur, sentit cor emolliri.

RUF. Quos ora fervor? Ossa quis subito calor 1000
Accendit? Auri frigus an flammas parit?
O crux, amoris aethra, de cuius sinu
Libravit ignes Christus, et victor ferum
Subegit aminum.! Redeo, do victas manus,
Christum per omnes certus aerumnas sequi. 1005

ACTUS III, SCENA ij
THEORGUS, LYCAMBER, ULFALDUS, RUFFINUS

Lycamber, insequente patre, periculum simulans, ad Ulfadum confugit, ac tandem ei persuadet se Christianum esse velle.

Lycamber per summam simultationem, insequente patre, confugit ad Ulfadum.

THE. Procul hinc ad Orcum, spuria progenies. Peri,
Galilaea pestis.
LYC. O Deum! O Christi fidem!
Succurre, princeps, libera insontem nece.
THE. Morere, nefandum semen, umbrarum Iovi
Feralis hostia.
ULF. Siste truculentum impetum, 1010
Stygie sacerdos.
THE. Occuba telo patris,
Stirps execranda. Redde vipeream Stygi
Animam.
ULF. Coerce tela.
THE. Rhadamantho refer,
Haec ferre cultus precia qui Christum colunt.
LYC. Dum spiro, Christum spiro, nec fixum meis 1015
Vis ulla fibris vellet, armetur licet
Phlegetontis in me Dite cum toto furor.
THE. Adhuc latratu caedis horribili patrem?
Furias in omnes vertor. O Stygium canem!
Rabies procacem mille per partes trahat. 1020
ULF. Nisi lentus aestum frangis irarum, peris.
THE. Quis male deorum vindicem cohibet manum?
ULF. Ulfadus.
THE. Esto tactu et aspectu procul,
Hostis deorum. Tela te patris manent,
Fautor nocentum. Quemque genitoris nequit 1025
Vertisse pietas, regis evertet furor.
ULF. Sic nempe carmen bubo malefaustum canit.
Tu fax Averni pectus Ulferi cremas.
Tu furia Stygias subdis irarum faces.
Tu mala Megaera distrahis nato patrem. 1030
Tu trux Erynnis regis accendis iecur.
Absiste, monstrum, laribus exporta pedem.
THE. Bene est. Recondo. Stet suo memor loco
Vindicta. Patri gratus has peperit suo
Laudes Lycamber, tectus Ulfadi manu. 1035
Sed, patre luso, cassa perfugia legis.
Non te tonantis aquila fulmineo satis
Defendet ungue, non Iovis profugum sinus,
Non umbo Martis. Conde sub furva caput
Plutonis umbra, lumine aeterno vigil 1040
Squamis latentem cingat Hespereus draco,
Tamen haec rebellem dextra demittet Stygi. (Exit.)
ULF. Age nunc, Lycamber, vera quaerenti refer.
Christumne sequeris melior, et toto Iovem
Proscribis animo?
LYC. Totus eiuro Iovem, 1045
Christum secutus, inclytum vitae ducem.
ULF. O fraudis opifex! Magna nolentem quoque
Figmenta produnt. Ore non uno dolos
Moliris, ipso facinus in vultu natat,
Ludosque pandit alius ex alio color. 1050
Sic mens profundi conscia sceleris diem
Haud arcet omnem. Fronte lucescit nefas.
Fatere fraudes.

Monstrato sanguine fingit se a patre crudeliter vulneratum.

LYC. Patris immensus furor,
Hae plagae hiantes, fusus hic venis cruor,
Et iam revulsis anima vix haerens fibris 1055
Immune fraudis pectus evincunt satis.
Sed tuus et istas cogit aerumnas amor
Tolerare, Christe, demat ut verbis fidem
Ulfadus.
ULF. Animam vis ut revellam sinu,
Si te dolosae mentis evincam reum? 1060
LYC. Volo. Profare.
ULF. Sica lethalem prius
Pendeat in ictum. Frater, obtutu genas
Oculosque et oris praelia intento lege.

Sicam districtam intentat.

Hic te sub umbras mittet Acherontis mucro.
Annon per ossa gelidus excurrit pavor,1065
Glaciatque venas frigus?
LYC. Applaudit sibi
Mens labis experis. Obruit sontes timor.
ULF. Huc te Theorgus —
RUF. Sanguis e vultu fugit,
Subi ora lethi pallor attonitum alit
Cor, imminentis erret exitii metus. 1070
ULF. Patuere fraudes, mensque tot scelerum rea,
Cordis recessus, ore deserto, petit.
LYC. Fraus nulla menti, pallor exhausto subit
Vigore, hiulco sanguis exundat sinu.

Principes corpus an vulneratum sit explorant, Lycambro deliquium animi simulante.

ULF. Ubi vulnus? Oculis plaga conciliet fidem. 1075
LYC. Lethale sensus mordet examines gelu.
Firma labantem, Christe.
ULF. Tentamen fugis.
Cutem cicatrix nulla violatam notat.
RUF. Immunis omni vulnere renidet caro.

Repente redit ad se quasi miraculose a Christo sanatus.

LYC. O grande Christi numen! O potens Deus! 1080
Tulit invocatus rebus extremis opem.
Spritus in artus rediit, in venas calor,
In ossa robur, omne sub membrum salus.
Diverberatum mille vulneribus latus
Nullo tumescit vulnerum vestigio. 1085
O quantus animum vincis ingratum, Deus!
Non mille si stent ora, non totidem mihi
Si linguae et artes, paria pro meritis feram
Monumenta laudum. Testor aeternos tamen
Ignes Olympi thure perpetuo Deum 1090
Te, Iove relicto diisque proscriptis, colam.
I nunc, minaci suspicax telo fidem
Discute Lycambri. Gesta pollentis Dei
Abnue profanus. Si tamen fidi satis
Nondum videmur, rumpe nudatos sinus. 1095

Sinum denudatum exponit.

ULF. Vincis, Lycamber, vincis. Amplexu fidem
Agnosco puram labis.

ACTUS III, SCENA iij
IUMINA, DUO MILITES, ULFADUS, RUFFINUS

Iumena militiae praefectus a Theorgo per fraudem summissus Lycambrum ab Ulfadi latere avellet et in carcerem amandat, moxque in principes invehitur.

Lycamber per simulationem in carcerem coniicitur, iubente patre.

IUM. Avectum ocyus
Rape ad latebras, miles. Immani gemat
Sub aere, noctis mersus umbrosae domo.
Christi fuore percitus, regum quoque 1100
Lymphare pueros tendit. Ardorem specus
Temperet anhelae mentis.
LYC. O laetum diem!
ULF. Age nunc, Lycamber. Si qua te virtus movet
Per damna, ab ipsis ducet aerumnis opes.
IUM. Auferte pestem visu et affatu procul. 1105
Quid hic, remoto teste, consilii moves
Cum fratre, princeps? Vetuit haec dudum pater
Colloquia.
ULF. Dudum, cura te quando haec coquit,
Miramur ambo saepe fulmineas polo
Absistere faces, nec tuum afflari caput. 1110
IUM. Quyo scelere merui fulmen?
ULF. Oswini nece.
IUM. Vox perduellis! Merita sic pendis mea?
Quid? Te potentis facere consortem imperi,
Genitoris auro premere regali comas,
Sceptroque dextram, crimen est?
ULF. Regem dolo 1115
Premere immerentem crimen est.
IUM. Hostem Iovis
Odiumque superum premere, virtutem voca.
Quid rumpat ilia, scio: Circaeo ebrius
Musto, repente somnia Hebraei ducis
Delirus ambis. Christus afflavit iecur.
Ruffine, propera. Mandat acciri pater. 1120

Exeunt principes.

Ergo puerili vapulat inultus probro
Iumina? Summae proh gubernator plagae!
Hac aequus audis, aequus infaustam sinis
Spirare stirpem? Nec Cyclopaea feris 1125
Cuspide merentes igne tergemino quati?
Ingrata proles! Nuper extorres throni,
Lucisque egentes, plebis in numero siti,
Ingloriam sub sorte communi diem
Miseri trahebant. Nunc ad imperii decus 1130
Per me vocati vertice lacessunt polos.
Regis perempti probra transcribunt mihi,
Sibi regni habenas, caedis invidiam mihi,
Sibi dona. Summis precia sic meritis ferunt.
Haec scita regum. Congere sceleribus scelus, 1135
Immane pecca, scelere dum regem iuvas,
Virtus vocatur, posce mercedem nefas.
Quae sponte cumulas merita, famulatum putant.
Pars ulla iussis desit officii, crucem
Habes paratam. Stultus est, quisquis ducum 1140
Nisi spoliandos praedo sub lares venit.
Sed ecce proceres aula collectos vocat.

ACTUS V, SCENA iiij
THEORGUS, ULFERUS, RUFFINUS, VEREBODUS, IUMINA, FABA, ETHELBERTUS, PROCERES ET MILITES

Verebodus ab Ulfero damnatus ad flammas tanquam Iovis eversor a Ruffino principe sese prodente liberatur.

Ingrediuntur loquentes.

THE. Subtile credas fulmen. Excelasas ferit
Aulae cupressos. Quodque mireris magis,
Intus medullas, fronde non tacta, cremat. 1145
Quot ista proceres vastat introrsum lues,
Dum fronte pietas ludit! Exemplum dies
Tulit inopinum, turpe Verebodi nefas.
ULFER. Aderit nefandus. Ipse Rhadamanthi vices
Subibo solus. Causa dum superum venit 1150
Libranda, regem nobile tribunal decet.

Vinctus adducitur Verebodus.

Adsis, Averni turbo, furiarum nepos,
Monstrum dracone peius, imperii probum.
Delubra divum ruere, sacrilego Iovem
Foedare ferro, fuerat haud culpae satis 1155
Nisi tabe Circes regium inficeres genus
Meumque dulce pignus Ulfadum, diis
Patrique raptum, iungeres Christi choro.
Tandem execrandi capitis aspectu leva
Coelum solumque. Summa te vocat dies. 1160
Vocat Acherontis partus in fundo rogus.
Fatale carmen aure tremebunda excipe:
Flammis perustus regna flammarum subi.
Ocyus ad ignes. Spectet Ulfadus necem.
VER. Proh sancta libram siqua iustitiae tenes, 1165
Astraea! Vivus causa inaudita cremor?
Ulfere.
ULFER. Causam testis evincit nimis,
Mucro perorat, firmat Ulfadi furor.
VER. Fas omne mundi testor, imploro, queror.
Vis innocentem saeva Verebodum necat. 1170
ULFER. Rape contumacem, miles.
VER.O rerum fidem!
O fida procerum, fida sociorum manus.

Omnes proceres contrahunt humeros.

Eripite amicum funeri horrendo, moram
Poscite tyrannum. Fando detergam nefas.
ULFER. Auferte monstrum.
RUF. Siste feralem, pater, 1175
O siste vocem. Mittis insontem neci.
Non ille putres aere foedavit deos,
Incestuosi signa nec vertit Iovis
Arasve turpes. Vanus, heu, nimium colit
Truncos, inanes mentis, effigies deum. 1180
Ego fulminantem prorui obnixus Iovem,
Infame saxum. Ego fana, pulvinar, toros,
Lucosque et aras penitus aequavi solo,
Monumenta foedi sceleris, errorum lares.
Nec iste mentem vertit Ulfado. Deus, 1185
Deus ipse, mundi frena qui solus quatit,
In melius animum retulit ambobus. Pudet
Pigetque saxis thura fumosis dare.

Ulferus hearet aliquandiu attonitus.

ULFER. O prolis infelicis infelix pater!
Quae me lacessunt astra? Quis torquet polus? 1190
Inimica divis monstra, non homines, miser
Genui sub auras. Dira fatorum manus!
Hac vulnus indit, qua furit gravius dolor.
Et tu parentem fratris exemplo necas,
Ruffinus? Horret animus. Exosus patrem 1195
Deosque, Christum spirat Ulfado duce?

Fixis oculis Ruffinum intuetur

Ruffinus? Idem gaudium Ulferi? Dolor.
Spes imperi? Expes. Patris afflicti salus?
Funus parentis. Dira lux! Tristis dies!
Fueras paternis dulce luminibus iubar, 1200
Sedes amorum, mollis effigies mei,
Aulae triumphus, regiae sydus domus,
Vernantis aevi gemma, purpureus honos.
Ardebat istis victor in oculis decor,
Scenaque frontis luserat Charitum lepos, 1205
Regia venustas, aemulus Phoebo nitor.
At nunc trifauce turpius monstrum cane,
Informe spectrum, furia surrectis hians
Anguibus. Ab ore totus efflatur tuo
Acherontis horror. Vade, vipereum caput, 1210
Tantumque patris amove aspectu probrum.

Exit Ruffinus.

Verebode, vinclis exue insontes manus.
Agnosco purum sceleris. Alterius nefas
In te regestum fecit errori locum.
Sed mihi Chorebus dira periurus luet 1215
Supplicia, ferro pariter et flammis datus.
I, Faba, reprensum morte truculenta neca.

Exit Faba cum militibus.

Tu pone luctum. Sume fortunae pares
Cultus et ora. Gratior opaca emicans
Ceu nube Phoebus, luce meliori diem 1220
Animi serena. Nemo te posthac mihi
Maior per aulam fulserit, nemo meis
Sic rebus aderit author, et sceptro comes.
VER. (Flectit genus.) Vos innocentis cura quos tangit mei,
Duces Olympi, coelitum illustres chori 1225
Sub Iove tonante, tuque fluctivagi potens
Neptune regni, turba cui divum minor
Paret sub undis, vosque terrarum dii,
Plutonis aula, veneror, amplector, colo.
Gratesque pronus mente de tanta fero. 1230
Dicabo ad aras victimam aeternam memor.
ULFER. Dictum est abunde. Constat in superos fides.
Solvatur aula. Pauca Verebodo loquar.

ACTUS III, SCENA v
ULFERUS, VEREBODUS

Ulferus cum Verebodo deliberat quemadmodum principes ad cultum deorum revocari queant.

ULFER. Verebode, cupidum iunge complexum redux,
Aetatis olim ductor et comes meae, 1235
Animique pars primaeva, nunc etiam Iovis
Defensor acer, proximum Ulfero caput,
Dic age, (dolosae quippe nequitiam tenes
Omnem catervae), quis venenato genus
Nostrum susurro lusit, et priscis novum 1240
Diis anteferre numen edocuit magus.
VER. Ulfere princeps, unus Hebraeos dolus,
Fraus una cunctos inbuit cantu pares.
Diripere coelo noctis umbrosae ducem,
Repulsa retro tela fulminei Iovis 1245
Torquere in astra, flumina invito pede
Revocare in altum fontis arcani caput,
Fas cuique Christo quem semel iunxit furor.
Tamen hinc vetustum surgit haud procul nemus,
Atrum nigrore frondis intonsae nemus. 1250
Hic in recessu summus Hebraei ducis
Antistes agitat. Mersus horrendo specu
Immugit umbris vota, quae superi tremant.
Hunc ore plebs tuetur attonito stupens,
Monitaque fraudis poscit, et pleno bibit 1255
Circen hiatu. Siquis excusso Iove
Christum requirat, ille Thessalico luem
Inspirat astu, carmen horrendum intonas.
Vocant Ceaddam.
ULFER. Saepe memoratum viri
Nomen recordor. Semper aspectum horrui. 1260
VER. Nisi vana mentis versat auguria metus,
Hinc traxit artes, traxit hinc primam mali
Labem, dolosque didicit Ulferi genus.
ULFER. Per stagna sacri iuro torrentis, perit.
VER. Moderatus animum vince. Furtivos petunt 1265
Consilia cursus. Studia devinxit levis
Populi Ceadda. Colitur, auditur, valet,
Ducitque mentes alter in terris deus.
ULFER. Haec ipsa mortem causa commeruit, nimis
Placuisse vulgo.
VER. Detur hic aris honor. 1270
ULFER. Focos tueri vulgus, haud aras solet.
VER. Et has et illos impetu alterno tegunt,
Magis sed aras.
ULFER. Rara plebeios agit
Pietas in aras.
VER. Dat susperstitio faces.
ULFER. Quas rector una difflat imperii nota. 1275
VER. Religio vulgi laesa metuendos vehit
Secum tumultus.
ULFER. Frangit hoc regum timor.
VER. Timor deorum maior in reges movet.
ULFER. Obruitur armis vulgus, ubi nequit minis.
VER. Et arma vulgo saepe suppeditat furor. 1280
ULFER. Regum opprimendus viribus, ferro, nece.
VER. Cum rege sceptrum pene divisum gerit
Armata plebs.
ULFER.Quam tuta consiliis domat
Mens alta regum.
VER. Tela cum populus gerit,
Haud esse regum tuta maiestas solet, 1285
Nisi tecta ferro pariter.
ULFER. Haud deerit chalybs.
VER. Obsequia populi tolle, quis ferrum paret?
Quis arma tractet? Pessimum est belli genus
Ut regna firmes regna diruere, et tuum
Id esse velle, reddere quod optes nihil.
ULFER. Regibus eundem qua libet. 1290
VER. Sed prius cum licet.
ULFER. Libet licetque pariter.
VER. Incertum prius
Habeat sub ictu vulgus, et quicquid mali
Molitur audax rebus in dubiis timor.
Hanc deme legem, quisquis in plebem furit 1295
Hostem creavit. Excutit metum dolor,
Expes dolorem sequitur a tergo furor,
Mavors furorem. Martis accensi chalybs
Tentare quidvis audet, ubi sperat nihil.
ULFER. Illaesus ergo regis in prolem senex 1300
Spargat venenum?
VER. Tempus ulcisci vetat.
Hac prima patris cura, natorum salus.
ULFER. Tu, columen aulae, vocis eloquio potens,
Aggredere pueros. Disce quis doli artifex
Instillet animo virus. Arcanum tibi 1305
Mentem recludent. Nil inexpertum catus
Relinque. Vanos qua licet, qua non licet,
Inflecte sensus. Sana meditari doce.
Luctum parentis ingere, deorum metus,
Iram tonantis, stirpis infamem notam. 1310
Ego qua nefandam stirpe convulsa eruam
Gentem cubili clausus amoto exigam.

ACTUS III, SCENA vj
VEREBODUS solus

Verebodus apud se Ulferianae domus ruinam decernit.

VER. Ubi sum? Quis orbe gestat ignoto locus?
Quae forma rerum, quis fluit mundi tenor?
Verebode, vigilas, cassus an mentem sopor 1315
Ludit figuris? Unde, quo pedem refers?
Est in profundo Tartari tractu specus,
Specus vel umbris aula formidabilis.
Sedet intus horror, noctis aeternae mora,
Quiesque rerum maesta, terrificum chaos, 1320
Facies Averni. Foedus umbrosum vapor
Incubat in antrum, pestilensque spiritus,
Inferna qualem spirat e fundo palus.
Hanc in cavernam mersus, excluso die,
Diem peregi. Pondus immensum tuli 1325
Ferri rigentis. Mucida in dapem Ceres,
Liquor cloaca raptus in potum datus.
Hinc ad tribunal iussus horrendum steti.
Quaesitor aderat, qualis umbrarum greges
Rhadamnthus ore terret horribili minax. 1330
Tonuit: Averni turbo, furiarum nepos,
Monstrum dracone peius, imperii probum.
En causa. Vomuit probra, quaesivit nihil
Iudex severus. Nec reum pro se loqui
Passus, tremendo carmen effudit sono: 1335
Flammis perustus regna flammarum subi.
O digna flammis lingua! Proh iussa horrida!
Ruat in nefandam flammea tempestas domum,
Tonitralis aulam quatiat in partes fragor,
Fulmina cineribus obruant stratos lares, 1340
Procella flammeis vecta turbinibus patrem,
Natos, nepotes, stirpe cum tota ferat,
Verratque ad Orci stagna flammantis. Faces
Si forte desint, spatia flammati aetheris
Scandam, Iovique solis eripiam globum, 1345
Vel Avernus ignes volvet in regem suos
Cogente me. Quid? Regna flammarum subi?
Aestuat in iras animus. Immenso feror
Lymphatus oestro. Quis vaga Oceanus vice,
Quae Scylla, quae Charybdis, Aetnaeo specu 1350
Quis tantus undat aestus? Ego saevi ducis
Iussa truculenta, probra, contemptum, minas,
Et vincla, et umbram Stygis, et (o poenae genus!)
Vultum ferocem pertuli, et regnat tamen?
Regnat superbo tumidus imperio? Viget 1355
Proles parente peior? O lentas nimis
In funera manus! Lentus, at grandi moras
Pensabo clade. Firmat ultorem dies.
Verebode, geminam versus in faciem, patrem
Natosque paribus vince ludibriis vafer. 1360
Natis tenaces mentis iniectae altius
Infige sensus. Caucasum horrentem induant,
Gelidosque silices, aesque, durumque chalybem.
Genitoris aure respuant surda preces,
Minis reponant ludicra, et Christum nece 1365
Emptum sequantur. Facibus adversis patrem
Urge, fatiga, punge. Furioso novos
Suffige stimulos, spicula furoris nova,
Ut mille patria malit extinctos manu
Natos, deorum quam semel cultus labet. 1370
Hinc certa natis funera, hinc praeceps patris
Ruina. Nam quis tale dominatu ferat
Pollere monstrum, prolis exitium suae?
At tibi, Megaerae pignus, Eumenidum favor,
Atrox Chorebe, nulla terrarum satis 1375
Supplica. Tantum noster haud satis nefas
Pensabit ignis. Furve tu Stygiae ratis
Moderator, umbram sceleris immensi ream
Littoribus arce. Fata sub ripa ingemens
Interminatas erret annorum vices. 1380
Vel trans paludem vecta Minois foro
Si iudicanda steterit, in poenas vacet
Unius Orcus. Una furiarum faces
Consumat umbra. Quidquid in cunctos ferox
Paravit arbiter, una poenarum ferat. 1385
Perfidia procerum restat. Extremis opem
Rebus petenti cunctus obriguit chorus,
Solisque muta constitit humeris fides.
O vane procerum, vane magnatum favor!
Humeris amicum ferre subductis negat 1390
Iam iam cadentem, dexter in laetis comes.
Fortuna ridet? Sequitur. Irridet? Fugit.

ACTUS III, SCENA vij
VEREBODUS, FABA, EADBERTUS, IUMINA, ETHELBERTUS, PROCERES

Verebodus proceres, a qiibus desertus fuerat in adversa fortuna, redeuntes ad prosperam nutibus irridet.

VER. Et ecce reducem turba fortunam pari
Sequitur regressu. Clarus Ulferi favor
Revehit amicos, verna ceu Zephyrum dies. 1395

Verebodus ad singulorum salutationes tantam contrahit humeros.

Verebode, salve.
EAD. Fausta Verebodo salus.
IUM. Gratulor amico fata discussa necis,
Reditumque laetae sortis.
ETH. Infandi reum
Invidia sceleris egit, insontem polus
Probavit orbi. Nube discussa, micas 1400
Seu Phoebus axe maior et mundum novo
Pingis nitore.
FAB. Gratia Ulferi vales,
Quanta per aulam nullus. O felix dies!
EAD. Gratamur animis.
ETH. Gaudio exundat sinus.
IUM. Amore regum dives, in veteres memor 1405
Addes amicos merita.
FAB. Iam felix tuos
Agnosce famulos, nosque suspensos tuo
Nutu clientes regis in pectus refer.

Verbodus contractis humeris omnes salutans exit.

ETH. Taciturna mentem fixit aversam quies.
IUM. Aeterna fucum premat inhumanum quies. 141o
Eat ad silentium stipes umbrarum gregem.
Elingue monstrum! Furva per Stygis vada
Iuro, repulsam fungus agrestem luet.
Hic ore linguam pellet ignavam chalybs.

Chorus vel interludium.

Perge ad actum quartum